FÀKAN

Mali duguw >

Sìnsinba

Dugu yɔrɔfɔli

Sìnsinba ye 'dugu ye min bɛ Kɔ̀lɔnjɛba kolomi fɛ. Kebila y'a ka galoda n'a ka kafoda ye. Sìnsinba ni Kebila cɛ ye bam 10 ye, a ni Kɔ̀lɔnjɛba ta ye 40 ye. Nka nìn bɛɛ bɛ marabolo min ‘kɔnɔ o ye Sikaso ye. Boyi, Kɔ̀nin, Fàlaba ani Jalaninkɔrɔ ye ‘duguw ye minnu ni Sìnsinba ka sùrun ɲɔgɔn na.

Dugu tɔgɔko

Tɔgɔ wɛrɛ tɛ Sìnsinba la tun. Wa o fana Sɔrɔla a sìgibaa fɔlɔ fɛ.

Dugu dugutigiya

Sìnsinba Màrala Zàncɛbugu fɛ ka Tὲmɛ. Zàncɛbugu min tùn ye jàmanatigi-dugu ye a lamini na o waati. Sìnsinba dugutigiya ye làadala ta ye, wa a tɛ Yaala 'kìn ni 'kìn 'cɛ fyew. Ni Sàya Bɔr'a la foyi tɛ Sìnsinba dugutigi Bɔ dugutigiya la. Nka ni sàya Sera dugutigi ma yanni kura wɛrɛ ka Sìgi dugu bɛ sàn kelen de Kɛ ka Sɔrɔ màa t'a kùn na. N'o sàn kelen Dafara cɛ min ka Kɔ̀rɔ ni bɛɛ ye u ka dugutigi-bonda la o bɛ Sɔrɔ ka Sìgi. Nùmucɛ kɔnɛ, Màmuru kɔnɛ, Sùmayɛ kɔnɛ, Jòtigi kɔnɛ, Wòjuma kɔnɛ, Bà kɔnɛ, Sànasi kɔnɛ ani Bàbɔ kɔnɛ ye Sìnsinba dugutigi kɔrɔw ye. Nka an bɛ bì min na (2016), Bajanmori kɔkɛ de bɛ Sìnsinba dugutigiya la. Sìnsinba yὲrɛ tu Tìgɛra Jòseri kɔnɛ de fɛ. Sὲnɛkɛla tùn dòn wa o sὲnɛ kelen in de sababuya la a Bɔra Gɔrgoroba ka N'i Sìgi yen na.

Dugu bònya

Sìnsinba bɛɛ bɛ Bὲn kìn kelen ma. U b'a Weele ko Sìnsinba walima Maayina. A dugu in bònya ye bam 2 ye kɛnɛ naani kɔnɔ. Wa a dugu mɔ̀gɔw man ca ten. Sìnsinba sìgilen b'a sìyɔrɔ flanan na. U bɛ fɔlɔ Weele ko sokɔrɔ.

Dugu siyako

Sìnsinbakaw ye bamananw ye. Yen jàmuw ye kɔnɛ, Togola, Tarawele ani Sàmakɛ ye. Tarawelelakaw de ye Sìnsinbakaw ka sìnankunw ye. Kan wɛrɛ tɛ Fɔ Sìnsinba bamanankan 'kɔ. Tnɛ foyi tɛ Furuɲɔgɔnya la sìnsinbakaw ni ɲɔgɔn cɛ. Boyi, Fàlaba, Sìrakɔrɔ, Tofa, Jalakɔrɔ, Bafaga ani Jɔ̀nkelen ye lamini-duguw ye furuɲɔgɔnya bɛ Tὲmɛ minnu ni Sìnsinba 'cɛ.

Dugu baarako

Sὲnɛ de ye sìnsinbakaw ka baaraw la belebele ye. U ka sὲnɛfɛn fànba ye ɲɔ̀, kàba, kɔɔri, tìga, saɲɔ, ku, woso, tìganinkuru, bananku, bὲnɛ, je, bàra, galama, ʃɔ̀, zɛrɛ ani kùrubaa ye. 
Nakɔbaaraw fana 'sèn bɛ yen baaraw la. U ka jiriforow la, mangorow, manjew, lenburuw, sɔ̀mɔw ani bùyagiw y'u ka jiriba sὲnɛtaw ye.
Nakɔlafɛn-kunda, u bɛ nkɔyɔ, ʃù, fòronto, tamati, tùbabunkɔyɔ, jaba ɲùgu, salati, pɔmitɛri, gan, kɔ̀nkɔn, melɔn ani sira Sὲnɛ.
Baganmara fana yiriwalen dòn Sìnsinba kosɛbɛ. Mìsi, bà, saga, fàli, wùlu, jakuma ani lὲ ye yen bagan marataw ye. 
Sìnsinbakaw ka kamanmafɛn màrata dàn ye ʃὲ, kami ani jὲnɛntubannin ye.
Mɔni bɛ Kɛ Sìnsinba, kɛrɛnkɛrɛnneya la làadala ta. U bɛ mɔni Kɛ yɔrɔ minnu na ye Numaman, fàla ani warakɔ ye.
Sìnsinbakaw bɛ Jago mìsɛnnin dɔw Kɛ i n'i fɔ Bùtigifeere, sὲnɛfɛn-feere, ani baganw.
Sìnsinba dònsobaw bɛ bolodon Kɛ.

Dugu yiriwaliko

Dugu yiriwali fɛn minnu bɛ Sɔrɔ Sìnsinba o dɔw ye ɲɔ̀ʃimansin, kɔ̀lɔn ŋana, jabaranin, kɔɔrisugu, kalalimansin, moto, kɛnɛyaso, jibanbe, ani sèfɛjuru ye.

Dugu kàlanko

Lakɔlikalan Dabɔra 1995 sàn na Sìnsinba. Jàmana ka kàlanso dòn. U ka kàlanso ye dugumadakun fàn fɔlɔ ta ye. O min b'a tà sàn 1lɔ la ka Taa sàn 6 la. N'a Bɔra lakɔli la kàlan sugu wɛrɛ tɛ Sìnsinba.

Dugu bàtoko

Sìlamɛya ye sìnsinbakaw ka batofànba ye. Alisilamɛya mìsiri kelen b'u fɛ yen nɔ. Sìlamɛya nàli Sana kɔnɛ fɛ o ni bì cɛ bɛ sàn kmɛ (100) ɲɔgɔn Bɔ. O bɔlen 'kɔ a la jinɛsɔnda kelen fana bɛ yen n'a bɛ Weele ko Kɔ̀lɔba. Sìnsinba tnɛ ye danfin ye. U ka dugu dasiri ye bàma ye.

Dugu ɲɛnajɛko

Dùnun sugu minnu bɛ Sìnsinba ye dìdadi, kamalennkɔnin, ya, gìta, yabara, jènbe, fle ani kekenin. Ninnu bɛɛ bɛ Fɔ denkundiw ni kɔɲɔnw na. Wa a ka c'a la a ɲɛnajɛw bɛ Kɛ fὲrɛ min na o bɛ Weele ko bondala. Ntòlantan ni nὲgɛsoboli ye yen ɲɛnajɛko dɔw ye fana.

Dugu kungoko

Kɔ fla dàla kelen ani fàla kelen bɛ Sìnsinba kungo 'kɔnɔ. A yɔrɔ ninnu na jɛgɛ sugu minnu bɛ Sɔrɔ yen ye kɔ̀nkɔn, zeku, zara, wùlujɛgɛ, sajɛgɛ nàna ani wòni ye. Bamaw, kaanaw, koorow, kòorokaara ani ntòriw fana bɛ Sɔrɔ a jisigiyɔrɔw la. Sìnsinba jiribaw la fànba ye jala, banan, sanan, genun, nkaba, npeku, dingɛ, gele nsira, bumu, ʃì, nὲrɛ, sebe, tòro ani ntama ye. Kungosogo minnu Ye ka Di yen olu ye lὲ, bàla, mìnɛn, nkolonin, warablen, miniɲan, dànkalan, ntomisa, nkorongo, dùga, kungo kami, wɔlɔ, digon, tentannin ani tonkanjɔ ye. 'Tɔgɔ kɛrɛnkɛrɛnnen dɔw bɛ Sìnsinba kungobolo dɔw la i n'a fɔ fòrojan, tùmu, gaka, falakungo, kɛlɛlatubo ani farakɔ.

Dugu kaburudoko

Yen kaburudo tlalen dòn fla ye, denmisɛnninw ta ani màakɔrɔbaw ta, wa a fla bɛɛ bɛ Sɔrɔ dugu ni tlebin 'cɛ.

Dugu waatiko

Sàn waatiyɛlɛma minnu bɛ Kɛ sìnsinbakaw fɛ yen, olu ye samiɲɛ, kawulɛ, tlema, ani fonɛnɛ ye. Yen, sanji nàtaw ka Ca samiɲɛ fɛ. 'Tùma caman fùnteni hakɛ sannadan bɛ T'i Jɔ̀ 39 na. Nka yen nɛnɛ hakɛ dugumadan tɛ Tὲmɛ 15 kan 'tùma caman na.

Dugu kabakoma-yɔrɔko

Kabakomayɔrɔ minnu bɛ Sìnsinba ye kɔ̀lɔba, kɔ̀tu ani falakɔnɔna ye. Nka kɔ̀lɔba y'u la tɔgɔbɔlenba ye.

 

Blàdon : 2016-07-12     Yɛlɛmako laban : 2017-03-19


I fɛla Fɔ fasiri kan :

Captcha

Jagomajira

Daɲɛgafe sànta

Fàkan bataki

Sìgidɔn

Jyɛn jamanaw

 

Mali duguw

Daɲɛsɛbɛn

Maralenw

2024

2023

2023-12

2023-11

2023-10

2023-09

2023-08

2023-07

2023-06

2023-05

2023-04

2023-03

2023-02

2023-01

2022

2021

2020

2019

2018

2017

2017-12

2017-10

2017-09

2017-08

2017-07

2017-06

2017-05

2017-04

2017-03

2017-02

2017-01

2016

2016-12

2016-11

2016-10

2016-08

2016-07

2016-06

2016-05

2016-04

2016-03

2016-02

2016-01

2015