FÀKAN2014 09 18 Mali kura
Donkibaru
An balimaw, aw ni ʃu : Mohamɛd Tuure
Mali kura lamɛnnikɛlaw, aw ni ʃu : Modibo Danbɛlɛ
Mohamɛd Tuure :
Bì sɔgɔmada in na, Gawo sìgida la, mɔgɔ bà caman Bɔra k’u ka nisɔngoya Jira Mali kɔrɔnfɛla bànbaanci-jɛkuluw jogo la Alze sìgikafɔ la. U ye a Jira k’a Fɔ ko a maa murutilenw bɛ a Laɲini ka Alze kumaɲɔgɔnya, lafiya o ni bɛn kan, Weleku. A girinkajɔ Bolodara Gawo mara o denmisɛnninw ani musow ka tɔnw fɛ.
Modibo Danbɛlɛ :
Fàrafinna cɛmancɛ-jamana la, mɔgɔ murutilenw minnu ye u bolonɔ Blà Brazanfil bɛnkan na, ye kulu kura wɛrɛ Sìgi ni a bɛ Weele ko G7 Siriri. Mɔgɔ caman bɛ nin jὲkulu la i n’a fɔ kὲlɛkɛ-politiki ani sɔradasitɔn wolonfla komin Seleka ka fàrankan-kulu kɔrɔ anti Balaka, MLCJ, RJ, UFR, UFR fondamental ani FDPC. A ka laɲini fànba ye ka sabali, bɛn ani sìgida dònni ani bɔli da kelen fɛ o ko ka Sinsin jamana ‘kɔnɔ.
Mohamɛd Tuure :
Nizeriya jamana fìnitigiw ye Boko Haram ka dànkari, Kɔnduga sìgida kama, Cyὲn kilomɛtri (bàmɛtɛrɛ) 38 ni Mayduguri ‘cɛ. A jaadisiw (jaadikɛla) kɛmɛ ani ‘kɔ Fàgara a kὲlɛw ‘sèn fɛ. Kɔnduga sìgida mɔgɔw ye Nizeriya jamana cὲdenw waleya Fo, bari a fìnitigiw ye a jaadisi-jɛkuluw (jaadikɛla-jɛkuluw) ka kὲlɛkɛ-minɛnw caman Sɔrɔ a bàlawu kɔ fɛ.
Modibo Danbɛlɛ:
Dunuya jamanaw ka kelenyatɔnba, n’o ye ONU, ale ka fὲrɛba kɛnɛ kan, lajɛɛrɛ dɔw bolodalen dòn bì, kùnflanintu jòlibɔn bàna min ye mɔgɔ 2500 Fàga Fàrafinna tlebin-yanfan fɛ. A bɛ nà bolowulili Kɛ sariyasɛbɛn dɔ ni Amerique (Amerika) jamana y’a Ladon. Sariyasɛbɛn in min kɔnɔna la, a bɛ Лini jamanaw fɛ, u ka dɛmɛ Blà ka Taa teliya la ani togodala-dɔkɔtɔrɔso ani ka kɛnɛya baarakɛlaw Blà ka Taa kɛnɛ kan ani ka dugutaga kɔnni n’o bɛ bàna bɛ yɔrɔ minnu na ka o waleyaw wuli ka Bɔ yen.
Mohamɛd Tuure:
Islamismara, n’o ye Etat islamique (silamɛfanga), ka milisiw (kanakuluw) tintinnen ni kὲlɛkɛ-minɛnba, n’o ye char de combat (gὲlɛden-fililan) caman, ye Kirdiw ka dugudennin 16 Minɛ Siri jamana kɛɲɛka la, Curki (Curce) dànfara la. Siri adamadenya o ni maaya hakɛ tɔn n’o ye Observatoire sirien des Droits de l’Homme (Maaya Hakεw Kɔlɔsili-tɔn Siri ‘tɔgɔ la) ye, ni a dagalen dòn Lɔndɔnn, ka lakalita fɛ, Kirdiw sìgidamɔgɔw bà caman Bòlila nijuguyalifagali siranko fɛ.
Modibo Danbɛlɛ :
Ɔstraliya fanga ɲɛmɔgɔ, Toni Abɔt, Ko ale ka fanga ye tawuli da Minɛ mɔgɔw minnu bɛ bàlawu ani nijuguya Kɛ diinɛ ‘tɔgɔ la. Jaadi kὲlɛkɛdenw, n’u bɛ Siri ani Irak, kὲlɛ ɲɛmɔgɔw kɛlen ka weele Blà ko ka ta Wuli Ɔstraliya jamana fanga la.
Mohamɛd Tuure :
Bì don, Sekɔtland jamanadenw caman bɛ taalen kalata la ; ko min ka kan k’a Latigɛ ni Sekɔtland jamana bɛ hɔrɔnya nɔ fɛ. A jatew y’a Jira ko maa caman ye Sekɔtland yɛrɛmahɔrɔnya lafasabagaw ye.
Ukraine Okraniya jamatigi, Petro Poroʃɛnko, bɛ ‘tagama la Waʃintɔnn DC, n’o ye Amerika jamana faaba kɔnɔna ye. A ni jamanatigi Barak Obama ka kan ka ‘hakilifalen-falen Kɛ ani a ka kan ka kuma Amerika wasadenso flanan, n’o ye Congrès. A ka kuma kɔnɔna la, Poroʃɛnko, ni a tùn ye mugu cìli jɔli bɛnkan sɛbɛn Sɔrɔ ni mɔgɔ murutilen ye minnu bɛ Risi jamana kanu na, bɛ Sɔn k’a cɛ Sìri fìnitigiw ka dɛmɛ ɲinini na Amerika jamana fɛ ka Fàra Waʃintɔnn kɛlen ka tɔrɔmɔjɔ dolar miliyɔn 70 min lahidu Tà a ka jamana ye.
Alze sìgikafɔ
Minisiri (setigi) Abdulay Jɔp, Mali minisiri (setigi) min bɛ Mali jamana ani jamana wɛrɛ ‘cɛ koɲɛw Лɛnabɔ, n’ale ye fanga ka ɲɛmɔgɔ ye sìgikafɔ in na, min bɛ ka Kɛ Alzekaw fɛ yennin nɔ. A ye a Sɛmɛntiya kùnnafoni-sɛbɛn independant ka lasigiden ka ɲinikali ‘sèn fɛ, ko a ka dya, jὲkuluw ka ɲɔgɔnfaamuyabaliya kuma dɔw lajὲlen kan, ko o n’a ta o ta, ko sìgikafɔ ma Blà fɔlɔ ko sabu la fàn bɛɛ la mɔgɔw minnu bɛ yen Alze yen nɔ, bɛɛ ŋaniya de ye bɛnkan sɔrɔli ye, yaasa basigi bɛ se ka na Mali jamana ‘kɔnɔ cogo min na, kelenya ani jὲkafɔ o kɔnɔna na. Ko ale kɔni dalen dòn a la, ŋa halisa Mali kura cὲdenw tɛ sɛngɛ u ka sɛgɛsɛgɛli la. Ka kuma di nin problème (gɛlɛya) dɔnbagalajɛw ma. U ka walawalali kɛ an ye, ka fɛsɛfɛsɛli k’an ye yaasa maaw bɛ se ka faamuyali sɔrɔ. O de
Alze sìgikafɔ hukumu kɔnɔna la, Mohamɛd Tuure ye ‘ɲininkali Kɛ Maitre Ibrahim Bɛrte la. Ale ye sariya baarakɛla ye ka Bɔ Bamakɔ. An ka a ka seereyaw Lamɛn.
Maitre (kr) Bɛrte:
N balimakɛ n bɛ min Fɔ i ye, Alzeko, n’a Лɛna, a ka d’an bɛɛ lajὲlen ye. Mais (nka), ne sigalen B’a ma. Sabu la, jɔnbaaya kὲlɛ tɛ Ban. Jɔnbaaya kὲlɛ, o ‘ban man di dɛ. Лɔgɔnyebaliya fana kὲlɛ ‘ban man di. Parce que (bari) ko bɛ yɔrɔ min na bi-bi in na, minnu kɛlen dòn ka marifa ni mugu Tà fàso jamana Mali kama, min tùn bɛ u kùn n’u kan ‘cɛ, u y’a Da kɛnɛ kan sisan de. An tùn b’a Dɔn ko nin de tùn B’u ‘kɔnɔ o: k’an Fara-fara ka Bɔ ɲɔgɔn na walasa u ka Se k’u sago Sɔrɔ. U bɛ k’o waleya Kɛ mɔgɔ minnu ‘tɔgɔ la, o mɔgɔw yɛrɛ tɛ ka Sɔn o ma, n’u b’a Fɔ ko les trois régions du nord (kɔrɔnfɛ-marabolo saba). An balima minnu bɛ yen nɔ, u b’a Dɔn, ‘alanincyɛn, k’a Fɔ, fàso Mali ye min Kɛ, maliden bɛɛ lajὲlen y’a Ye. Mali y’a Kɛ a seko n’a damanajira de la. ‘Se tɛ Mali ye o, mais (nka) baara min Kɛra kɔrɔn fɛ, a ma Dogo mɔgɔ si la. U fɛn o fɛn Flɛ kuma la Alze k’u ye bànbaganci ye, k’u ye mugu ni kisɛ tà, Mali de ye u Wolo, k’u ni Kɔgɔ, k’u Lakalan, k’u Kɛnɛya k’u Kɛ ‘fɛn ye bì, n’u bɛ Taa Wuli k’u bɛ Taa u Yaala ka ‘fɛn Kɛ k’u bɛ Mali Janfa. Donc (o la) kɔrɔfɔ kùn de Flɛ nin ye. Alzeko n’a Лɛna, a ka di ne ye. Mais (nka) ne ma D’a la parce que (bari) jɔnbaaya kὲlɛ de bɛ yen. U bɛ ka jɔnbaaya Tà ka Mali Sɛgɛrɛ.
Mohamɛd Tuure
Ayiwa, n’i y’a Lajɛ fana, dunuya keleyatɔn ani fàrajɛ-jamana caman y’a Wajibiya Mali jamanafanga kan, u ni mɔgɔ ninnu bɛ Se ka Sìgi ka Kuma ; nka an bɛ yɔrɔ min na sisan Wagadugu Kɛra, Alzer 1, Alzer 2… Yala Mali jamanafanga yɛrɛ bɛ Se ka mun Kɛ walasa jyɛn bɛɛ, fàrajɛ-jamanaw bɛɛ ka Sɔn Mali ye ko ninnu tɛ ‘sɛbɛkɛlaw ye ?
Je crois que, ne hakili la, nin y’o de kuma selen ye, parce que (bari) n-ta-bɛ-n-kɔnɔ ka ‘ko tɛ Ban. N-ta-bɛ-n-kɔnɔ, a ka ‘ko tɛ Ban. Ninnu ta B’u ‘kɔnɔ de. U kɛlen bɛ ka jὲɲɔgɔn jugu minnu Sɔrɔ, est-ce que (yala) i B’a kala ma ? Ninnu Flɛ kuma min na i komin bì, u kɛlen bɛ ka tɔnsigi wɛrɛ Kùnbɛn tugunni n 'kɔ Briksɛl, fàrajɛ-jamana kan ; ko k’u ka indépendance (yɛrɛmahɔrɔnya) D’u ma. A’ bɛ Alze k’an ka Bɛn, k’an ka Kɛ kelen ye. A’ bɛ Tla ka Taa k’a’ bɛ Taa kulu wɛrɛ Wuli tugunni, n ‘kɔ, Bruksɛl; ko ka aw ka indépendance (yɛrɛmahɔrɔnya) D’a’ ma, n’o ye a’ ka fɛn ye. Mais bref (nka nin bɛɛ la) Mali y’a seko Kɛ. Il faut que (fo) minnu B’a la k’a Fɔ k’u bɛ Mali Wajibiya ko an ni ninnu ka Taa Kuma. U b’a Dɔn cɔ k’a Fɔ n’olu dòn u t’a Kɛ. Mais (nka) an bɛ ka Sɔn Ala ni an t’a fɛ bàlawu ka Wuli jamana kɔnɔna la. Mais (nka) ninnu minnu Flɛ nin ye, walahi ninnu t’a ɲɛlen fɛ. N’o tɛ, fɛn o fɛn bɛ kuma la, ancien minisiri (‘setigi kɔrɔ), ancien depite (‘wasaden kɔrɔ), ancien maire (‘galotigi kɔrɔ), minnu bɛ kule la Fransi k’a Fɔ k’an y’u ka fɛnkɛ, a ye Fransi Sɔrɔ cogo jumɛn na? Mali de ye bourse (kalanwari) D’a ma a ka T’a Lakalan. Donc, il faut que (O la, fo) kɔkanmɔgɔw, dɛmɛbaga minnu bɛ nin ko la, u k’a Dɔn k’a Fɔ an tɛ Se ka jamana kuturu bolo Tnɔmi ka D’a ‘kɔ, k’a ɲɔnkiri bànbaanciw ye. O ma Kɛ jyɛn fàn si fɛ. Mais (nka) an yɛrɛ de fana y’an yɛrɛ Sìgi k’an bolo Da an sèn kan k’a Fɔ k’an tɛ kὲlɛ fɛ. O de ye nin Lase an ma o. N’o tɛ, n’an tùn ye kὲlɛ Kùnbɛn, an bɛ min na, an tɛ K’a la.
Gawo mara mɔgɔw ka kannabɔli Mali tlaliko kuma la
Almustafa Tuure
Mali ye kelen ye, Mali tɛ Kɛ fla ye. Mali ye bɛɛ de ta ye. Minnu Wulila k’a Fɔ ko Mali ka Tla olu ye mɔgɔ damadɔ de ye. U tɛ hali an ka population (fasojama) yɛrɛ Bɔ min bɛ Gawo yan. O de kama bì, muso, denmisɛn ni maakɔrɔba, bɛɛ ye ŋaniya Tà ko bì, f’u ka Bɔ k’a Jira jyɛn bɛɛ la ko Gawo tɛ Sɔn nin ma, ko Mali ye kelen ye, Mali tɛ Tla fla ye. Mali ye « Un Peuple Un But Une Foi » (Fasojama kelen, kùntlenna kelen, Ŋaniya kelen). Bì-bì in na, an Ko non à l’AZAWAD (an tὲ AZAWADko la), non à la fédération du Mali (a tὲ kafojamana-ko la maliko la), non à l’autonomie (an tὲ Mali fàn dɔ kɛli la k’i yɛrɛ Mara). An Bɔra nin de kama, k’a Jira autorité administrative (mara tìgilamɔgɔw) la, politikiw la, k’a Jira partenaire technique ani financierw (fὲɛrɛ dɛmɛdon-tɔnw ani musaka dɛmɛdon-tɔnw) la, opinion internationnale (‘jyɛnmɔgɔ) la ko gawokaw Ko non (an ma Sɔn). On est au Mali, seul le Mali qu’on reconnait (an bɛ Mali de la, an bɛ Mali dɔrɔn de Lakodɔn). Le Mali est un et indivisible (Mali ye kelen ye min tɛ Tla).
Marche (taama) da Minɛna ka Bɔ place de l’indépendance (yɛrɛmahɔrɔnya fὲrɛkɛnɛ) la ka Taa gouvernorat (kube) la. An y’o Di gouverneur (kubetigi) ma parce que (bari) Etat représentant (jamana tɔgɔlamɔgɔ) de dòn. An ye pétition (laɲinisɛbɛn) D’a ma. A ka kan k’a Di maa o maa min ma, min Kɛra MINUSMA ye, min Kɛra Barkhane ye, min Kɛra partenaire (jὲɲɔgɔn) ye, u bɛɛ k’a Dɔn k’a Fɔ ko Gawo, ko Mali ye kelen ye. Mali tɛ Tla fla ye. An tɛ Sɔn fédération (kafojamanaya) ma. An tɛ Sɔn autonomie (yɛrɛmara) ma. Marche (taama) coordonnela (ɲɛmaaya Tàra) an ka autorité administrative (mara tìgilamɔgɔw), politique (politikimɔgɔw), militaire (sorasi) fɛ. O sababu la, an ka force de l’ordre (kana tìgilamɔgɔw) ye marche (taama) in sui (Kɔlɔsi) k’a Blà sira kan pour que débordement (walasa damatɛmɛ-wale) si kana K’a la.
U k’u Sìri i komin jamakulu kelen k’a Tà Kayi fo Labezanka, ka Bɔ Kidal fo Sikaso ; ko bɛɛ ye kelen ye. An ka ɲɔgɔn Minɛ ka kan kelen Fɔ min ye Mali ye kelen ye, Mali tɛ Tla fla ye. Et que nous soutenons les autorités politiques, administratives et militaires du Mali surtout (an fana bɛ Mali jamanafanga Sènkɔrɔ-madon ‘marakunda, ‘politikikunda, sanko ‘kὲlɛden-kunda). U bɛ ka négociation (fɔkabɛn) min kɛ Alze, an b’olu fana souteni pour que (sènkɔrɔ-madon walasa) k’a Jira ‘jyɛn na ko Mali ye kelen ye . Ni marche (taama) ma Se k’a Лɛnabɔ, an b’a kɛ sit-in (potoroli) ye pour montrer aux autorités, aux partenaires et financiers, à l’opinion internationale (walasa k’a Jira fanga la, jὲɲɔgɔnw la, musakatigiw la, ‘jyɛnmɔgɔ la) ko malien (maliden) bɛɛ bɛ kan kelen de Fɔ, ko Mali ye kelen ye. Mali tɛ Tla fla ye.
Aysata Mayga:
Mali tɛ Tla bì, a tɛ Tla sinin. An bɛ cὲw nɔ fɛ. Cὲw mana Sà yɔrɔ o yɔrɔ, an fana bɛ Sà yen. An B’an ka président (jamanatigi) fana nɔ fɛ. A ye min Fɔ, an B’o de ‘kɔ. Mali tɛ Tla bì, a tɛ Tla sinin.
I komin jama tùn ka ca, an ka kumakan Y’o de ye. N’u Ko bɛn, an bɛ Bɛn. N’u ko kὲlɛ, an labɛnnen dòn sisan kɔni parce que (bari) an Tɔɔrɔla. Vraiment (Cyɛn na), bɛɛ de jὲra sɔgɔmada in na ka Bɔ. Surakaw B’a la, bamananw B’a la, bɛlaw B’a la. An bɛɛ de Bɔra sɔgɔmada in na. An ko bɛn de. N’u ma Sɔn bɛn ma, ɔ sisan kɔni an bɛɛ de pretna (labɛnnen dòn). Mali kɔni tɛ Tla bì, a tɛ Tla sinin. An musow kɔni, an ta ye nin de ye.
Ne kɔni bɛ min Fɔ région (marabolo) bɛɛ ye, bɛɛ ka Kɛ kelen ye. Mali tɛ Tla bì, a tɛ Tla sinin. Ni saya dòn, an bɛɛ ka Sà, Mali kɔni tɛ Tla. K’a da Minɛ Kidal fo Kayi, bɛɛ ka Sɔn o ma.
Sirabakasaara
Mamadu Haʃim Kumarɛ:
An bɛ ka mɔgɔw Fàra ɲɔgɔn kan ka hakili Di ɲɔgɔn ma. Nin réunion (ɲɔgɔnye) minnu bɛ nà Kɛ, u b’a Fɔ an ye an ka kan ka min Kɛ. O b’a To an ka kan ka min Kɛ. Fɛn o fɛn n’o ka kan ka Fàra an kan ka nin fɛn in Kɛ ka Лὲ walasa sirabakasaara ka Dɔgɔya kosɛbɛ Mali ‘kɔnɔ. Ne b’a Fɔ ko an ma ɲɔgɔnfaamuyakosɛbɛ de kɛ fɔlɔ. Parce que (bari) n’an ye ɲɔgɔn Faamuya, a bɛ Kɛ. Foyi man kan ka Kɛ ni kὲlɛ ye. Fɛn dɔw bɛ Kɛ ni hakilinakow ye.
Usmann Kɔnɛ, kɛnɛya minisiri (setigi)
An ka baara tɛ dɔrɔn ka To mɔgɔ bànanenw kan k’u Furakɛ. An ka baara fana ye ka fὲɛrɛ Лini min bɛ bàna Kunbɛn. O de Y’an ka baara fànba ye. Ayiwa, n’i ye bàna Kunbɛn, a ka fusa ni bànafurakɛ ye. Bawo, n’i ye fὲɛrɛ Sɔrɔ ka sirabakasaara, k’a Lajɔ, o b’a To a kɔlɔɔlɔ tɛ Se an ka baarayɔrɔw ma.
Mamadu Haʃim Kumarɛ, sirabakow minisiri (setigi)
Casque (dibiri) minnu bɛ Dòn mɔgɔw kùn na, an bɛ Se k’a Lajɛ, tellement (cogo min na) a bɛ Se ka Fàra ɲɔgɔn kan, k’a Kɛ casque (dibiri), mɔgɔw bɛ Se ka casque (dibiri) Sɔrɔ nɔgɔya la cogo min. Sira caman Dlara. Mɔgɔ caman tùn bɛ yen u bɛ moto Bòli permis (dàgalisɛbɛn) t’u ‘bolo. An bɛ nà a essaye (lajɛ) ka cogoya Sɔrɔ o la. Naaninan, assuranceko (jigiyasɛbɛn-ko), a bɛ Barika cogo min na pour que (walasa) mɔgɔw bɛ Se ka Dɛmɛ u bɛ Se ka assurance (jigiyasɛbɛn) Tà.
Polisiw (kanabaaw) bɛ yen ka Se ka sira Lajɛ ka réglementation (sirakan-sariya) Tiimɛ, mais (nka) fɛn caman bɛ yen siraw ka kan ka Dla cogoya min na. O Y’anw ka responsabilité (jɔyɔrɔ) ye. Minnu ka kan ka moto Bòli olu ka permikow (dàgalisɛbɛn-ko) o fana responsabilité (tìgilamaaw) bɛ yen. Sabanan, protection civile (kasaaralaci) mɔgɔw fana ka responsabilité (sèn) B’a la. Santé (Kɛnɛya tìgilamɔgɔw) mɔgɔw ka responsabilité (jɔyɔrɔ) B’a la. Donc (o la) o jate kosɔn, an bɛɛ bɛ Fàra ɲɔgɔn kan nin tle damadɔ in ‘kɔnɔ k’a Lajɛ an ka kuma ɲɔgɔn fɛ. Bɛɛ k’a fɛta Fɔ. Bɛɛ ka dɔ K’i yɛrɛ ye.
Minisiri (setigi) Usmann Kɔnɛ
K’a Fɔ ko an bɛ Taa sɛbɛn Tigɛ fɔlɔ k’a tìgi ka Sɔrɔ ka Na furakɛli-kɛyɔrɔ la, nin si tɛ Лɛɲini. A tìgi bɛ Taa furakɛli la de. A sɛbɛntigɛ-kow, a musakakow, a furakɛlikow, olu bɛ Sɔrɔ ka Лɛɲini kɔ fɛ. U mana Se dɔrɔn ko urgence (bàna cunnenko) dòn, dɔgɔtɔrɔ b’i Лɛsin a ma. A seko ye min ye ani dɔgɔtɔrɔso seko ye min ye, o bɛɛ bɛ Blà ‘sèn kan ka Sɔrɔ k’a papierko (sɛbɛnko) n’a wari Лɛɲini.
Kan ni Yiriwa ‘tɔgɔ la, Dramann Keyta ye jὲmukan Sɛbɛn.
Dɔ Fàra i ka dɔnta kan
Blàdon : 2015-01-12 Yɛlɛmako laban : 2015-01-12
