FÀKAN

Mali duguw >

Nòyaaradugu

Dugu yɔrɔfɔli

Nòyaaradugu Bɛ Gɔ̀nkaso galoda ani Kilela kafoda la, Sikaso kolomi an’a marabolo fɛ.  A ni Kilela cɛ Ye bam 39 ye. A ni duguba min ka surun o Ye Sikaso ye. A n’o cɛ jànya Ye bam 27 ye.

Nòyaaradugu ni Zànradugu bɛ ‘dàn Bɔ kɔrɔn fɛ, Pɛngoronin n’a bɛ ‘dàn Bɔ tlebin fɛ, Gɔ̀nkaso B’a ni kɛɲɛka ‘cɛ ni kà Finikaso  K’a ni worodugu ‘cɛ.

Dugu tɔgɔko

Kabi Nòyaaradugu Kɛra Nòyaaradugu ye, a ma Weele tɔgɔ wɛrɛ la.

Dugu dugutigiya

Laadaladugu-tigiko Bɛ Nòyaaradugu sa, nka faama-dugutigi fana Bɛ yen min bɛ dugu ni faamaw cɛtaama Kɛ. Dugutigiya Bɛ Nà kɔrɔyakunda wa jamuw ni kìn bɛɛ dama ka kan a la.  Dugutigi ntanyali de bɛ Se kà Nà ni dugutigi yɛlɛmani ye.

Nòyaaraka Jamutɛnɛ ni sὲnɛkɛla tùn dòn de Ye Nòyaaradugu tu tigɛbaa ye. Siyaka Jamutɛnɛ de Bɛ dugutigiya la bì. Dugutigi kɔrɔ dɔw Ye Siginɔn Jamutɛnɛ ni Yafema Jamutɛnɛ ye.

Dugu bònya 

An ma ‘fεn Sɔrɔ kà Fɔ dugu bònya kan.

Dugu siyako 

Nòyaaradugu Ye Sɛnɛfɔdugu ye sɛnɛfɔkan ni bamanakan bɛ Fɔ min ‘kɔnɔ. Kan fla ninnu na Sɛnɛfɔka de fɔbaa ka ca.  Jamu minnu Bɛ yen olu Flɛ : Kɔnɛ ni Kulubali ani Jamutɛnɛ. Jamu fɔlen ninnu sinankun Ye Jabaatɛlakaw ye. Furusira Bɛ Nòyaaradugu kìnw ni ɲɔgɔn ‘cɛ, a jamuw ni ɲɔgɔn ‘cɛ a n’a ni dugu wɛrɛw ‘cɛ.

Dugu baarako 

Baarako hukumu na, sὲnɛ bɛ Kɛ Nòyaaradugu kà sago baara bɛɛ kan. Nòyaaradugu sὲnɛfɛn dɔw Ye kàba, malo, keninke, saɲɔ, tiga, tiganinkuru, woso, je, bàra, ʃɔ̀, ani kɔɔri. Sὲnɛ kɛrɛ fɛ, nakɔbaara fana bɛ Kɛ. Nakɔjiri dɔw Flɛ : mangoro, lenburu, buyagi, manje, namasa ani sɔmɔ. Nakɔlafɛn dɔw Ye : fòronto, tamati, nkɔyɔ, salati, nanaye, melɔn, ʃù ani gan.

Ka Fàra sὲnɛ ni nakɔbaara kan, Nòyaaradugukaw cɛsirilen dòn baganmara fana na. Bagan marata dɔw Ye misi, bà, saga, fàli, sonsan, wùlu ani jakuma ye. Kami, tonkɔnɔ, jὲnɛntubannin ani ʃɛ Ye kamanmafɛn marata dɔw ye yen. ‘Mɔni-kɛyɔrɔ tɛ Nòyaaradugukaw fɛ.

Baara fɔlen ninnu kɔ fɛ, jago fana bɛ Kɛ Nòyaaradugu. A sugu Ye Ntɛnɛn ye. Jago minnu bɛ Kɛ olu dɔw Ye butigifeere, snɛfɛn-feere, jiriden-feere, baganjago ani ʃɛfeere ye.

Nin Bɛɛ kɔ fɛ, Nòyaaradugukaw bɛ bololabaara ni donsoya fana Kɛ. Bolalabaara kɛta dɔw Ye  ŋununda, sìgilandla, kalakadla ani sansaradla ye. Donsoya bolodon bɛ Kɛ dugu wɛrɛ la.

Dugu fɛrɛko 

Kungosogow fàgali la, fɛrɛ minnu Bɛ Nòyaaradugukaw ‘bolo olu Ye marifa, bese ani waraminɛ-nɛgɛ ye. Fɛrɛ minnu Bɛ yen kungokɔnɔw fàgali la olu Ye manabɛlɛ, ntɛnfɛrɛ, buturu, wɔ̀lɔjuru ani wɔ̀lɔgɛn ye. Fɛn minnu bɛ Kɛ sokɔnɔfɛnw minɛli la olu Flɛ: Jonbori (kà juru ncoma Fìli misi ‘ɲɛ, ncɔlɔ (kà misiden Dabɔ sin na), kà bagan masina Nɛgɛn kà Dòn a koronyɔrɔ la walima k’a Gɛn k’a Minɛ.  Лɛlakegunyako min bɛ Kɛ dugu fɛ o Ye  ncankoroda ye.

Dugu yiriwaliko 

Yiriwaliko siratigɛ la, nin ko kura kofɔta ninnu Dònna Nòyaaradugu ‘kɔnɔ: pɔnpekɔlɔn, jabaranin, kɔɔrisugu, moto, mɔbili, kalalikɛ-mansin ani snɛkɛ-mansin.

Dugu ni Baɲuma-kɛtɔn minnu bolo Bɛ ɲɔgɔn ‘bolo olu Ye « Save the Children » ani « Dubaï Care » ye. Olu ka yiriwalisira Ye kàlanko ye.

Dugu kàlanko 

Forobalakɔli-kàlanso fla Bɛ dugu ‘kɔnɔ. Olu fla bɛɛ Ye sànkɔnɔntɔn-kàlan ye. Balikulan kɛyɔrɔ kelen ni denmara-yɔrɔ kelen fana Bɛ yen. Lakɔlikalan fɔlɔ de Dònna w’ale fana fanga de ka bòn.

Dugu batoko

 Silamɛya ni laadalabato de Bɛ Nòyaaradugu. Laadalabato min bɛ Kɛ o bɛ Weele ko Suwula. Ale bato-kɛyɔrɔ kelen Bɛ yen.

Dugu tnɛw Ye bà ni ɲinɛ ye. A dasiri Ye bà fana ye.

Dugu ɲɛnajɛkow

Nin ɲɛnajɛlako ninnu bɛ Kɛ Nòyaaradugukaw fɛ an Bɛ dòn min na i ko bì: kɔɲɔ, denkundi, seliw, sànyɛlɛmaw, sànkunbɛn ani tɔnɲɛnajɛw. Лɛnajɛ fɔlen ninnu fɔliminɛnw Ye bala, nkɔnin ani cicaara  ye.

Farikolo-ɲɛnajɛ min bɛ Kɛ yen o Ye  ntolatan ye. Dugu ɲɛnajɛw bɛ Kɛ frɛ la.

Dugu kungoko

Jiboli-yɔrɔko siratigɛ la, fàla fla ni jɛ kelen Bɛ Nòyaaradugu. Jɛgɛ minnu bɛ Se kà Sɔrɔ nin jiboliyɔrɔ ninnu na olu dɔw Ye manɔgɔ, nàna, baman, ntigin, dodò, talaka kɔnkɔn ani zeku ye. Kaana, kooro, ani koorokaara fana bɛ Sɔrɔ jisigi-yɔrɔ ninnu na.

Dugu kungojiri dɔw Ye jala, banan, sanan, genun, nkaba, npeku, zaban, nsira, bumu, ʃi, nɛrɛ, balazan, sunsun, nten, zaajɛ, woo ani zɛkɛnɛ ye.

Nin kungofɛn kofɔta ninnu bɛ Sɔrɔ Nòyaaradugu kungo ‘kɔnɔ: warablen, miniɲan, dànkalan, duga, kungo kami, wɔ̀lɔ, bunun, baninkɔnɔ, tònkanjɔ ani bàla. Dugu kungodaw bɛ Weele ko Nusige ani Sunturuke.

Dugu kaburudoko

Nòyaaradugu kaburudo Ye fla ye. U Bɛ dugu ni tlebin ‘cɛ. O fla la, denmisɛnw ta Ye kelen ye ni kà mɔgɔkɔrɔbaw ta Kɛ tɔ kelen tɔ ye.

Dugu waatiko

Waati minnu bɛ Fɔ ɲɔgɔn ‘kɔ Nòyaaradugu la olu Ye samiɲɛ ni kawulɛ ani tlema.

Dugu kabakoma-yɔrɔko

Dugu kabakoma-yɔrɔ tɔgɔ Ye Suwulabugu ye. Ale lakodɔnnen dòn kosɛbɛ fo jamana wɛrɛw mɔgɔw bɛ N’a Flɛ.

 

 

Blàdon : 2017-05-20     Yɛlɛmako laban : 2017-05-20


I fɛla Fɔ fasiri kan :

Captcha

Yaya Coulibaly
2017-05-23 12:55:58
Tiɲɛna nin nin b'an hakili jigin an ka jamana cɛbaw la . A ka ɲi kojugu.

Jagomajira

Daɲɛgafe sànta

Fàkan bataki

Sìgidɔn

Jyɛn jamanaw

 

Mali duguw

Daɲɛsɛbɛn

Maralenw

2024

2023

2023-12

2023-11

2023-10

2023-09

2023-08

2023-07

2023-06

2023-05

2023-04

2023-03

2023-02

2023-01

2022

2021

2020

2019

2018

2017

2017-12

2017-10

2017-09

2017-08

2017-07

2017-06

2017-05

2017-04

2017-03

2017-02

2017-01

2016

2016-12

2016-11

2016-10

2016-08

2016-07

2016-06

2016-05

2016-04

2016-03

2016-02

2016-01

2015