FÀKAN

Dɔnkili >

Amadu & Mariyam : Amadu Bagayɔgɔ - Mariyam Dunbiya

Amadu Bagayɔgɔ ni Mariyam Dunbiya ye Mali sorofekɔnɔw dɔ ye. U fla bɛɛ ka yeli minɛnen dòn u la. Nka u Sera kà jyɛn daamu Da kà Sago hali ɲɛtigi caman kan. U ka jyɛn ɲɛ sɔrɔli sababu Bɔra dɔnkilida la. Mali yɛrɛ ‘kɔnɔ fɔlɔ, u tɔgɔ bɛ Fɔ seko ni dɔnko tigilamaaw la ŋanaw fɛ fɔli ni dɔnkili siratigɛ fɛ. U ka ŋaaraya kɛlen ‘kɔ kà u fàjamana Ban, u tɔgɔ ye gun bɛɛ Lasɔrɔ k’olu Labɔ fana o cogo kelen na : k'a Tà Fàrafinna na kà Taa Se Erɔp, Amerika ani Azi gunw ma, Amadu ni Mariyam ka dɔnkiliko dogolen tɛ nin fàn ʃi la.

Mariyam Bangera Awirilikalo tle 15, 1958 sàn na, Bamakɔ. Kabini a ncinin a yeko tan, i tùn b’a 'fà ka rajo Sɔr'a 'bolo kà dɔnkiliw Lamɛn. Mariyam tùn bɛ dɔnkili fɛn o fɛn Lamɛn a tùn b'olu Durusi, wa n'a tùn Seginna o dɔlakelen kan i tùn tɛ 'fyɛn foyi Y'o la. Mɔgɔw tùn bɛ Kabakoya o la kà D’a kundama dɔgɔya kan. A tùn ye dɔnkilidala minnu kà dɔnkiliw Kanu kɛrɛnkɛrɛnnenya la o dɔ tùn ye Siramori Jabaatɛ, Mokɔntaafe Sàakɔ ani Fanta Dànba ye kà Bɔ Mali la. Ninnu 'kɔ, a tùn ye Dalida, ʃeyila ani  Nàna Muskuri fana Kanu kosɛbɛ. Olu fana tùn ye dɔnkilidala lakodɔnnenw ye fransijamana kan. Mariyam ye dɔnkilida da Minɛ kɔɲɔyɔrɔw ni denkundi-yɔrɔw la kabini k'a ʃì To sàntan-yanfanw na. 'Kumalasurunya na, Mariyam Wulila ni dɔnkilida kanu ye, wa a ka o tàabolo o fana tùn y'a fà ka sira ye kosɛbɛ. A ɲɛ Fyenna k'a To sàn duuru la. Ɔ, 1973 sàn, kàlanyɔrɔ dɔ da Yɛlɛnna jamana fɛ denmisɛnnin yelikotɔw ladonni n'u kàlanni kamà Bamakɔ ni k'a tɔgɔ Da ko "Bamakɔ funanke fyentɔw kàlanda” (Institut des jeunes aŋeugles de Bamako). Mariyam fana Kɛra o kàlanso in kàlanden fɔlɔw la. A ye sɛbɛnni Kàlan yen.Wa fana a tùn bɛ To k'a kàladen-ɲɔgɔnw Dege dɔnkili ni dɔn na yen.

Amadu Bagayɔkɔ Bangera Ɔkutɔburukalo tle 24, 1954 sàn na Bamakɔ. Amadu ye fɔli Kanu Kabini a ncinin. Fle de tùn ka d'a ye kosɛbɛ. Nk’a Tor'o la fo kà Nà fɔlifɛn sugu wɛrɛ Ye a fànin ncinin dɔ 'bolo a tùn tɛ min Dɔn kà kɔrɔ: gitari. O ‘ko Dyar’a ye kà Tɛmɛ fɔlifɛn tɔw kan. Amadu tùn ye kubakaw ka fɔli Kanu kosɛbɛ bari a nidungɔlamɔgɔ dɔw tùn ye olu ka fɔlikɛla dɔw ye i n'a fɔ Jìmi Handriks, Led Zepelɛn, Jɔnn Li Hokɛr ani Erik Klaptɔn. Amadu sèndonni fɔli yɛrɛ ni fɔlikulu dɔw nɔfɛtaama na i n'a fɔ Mali jamana tɔgɔla-fɔlikulu (l'orchestre national du Mali), Лaarela taw, Kucala ta a n'o ɲɔgɔnna wɛrɛw, o da Minɛna 1968 sàn na. K'a Tà 1974 sàn na kà Nà Blà 1980 sàn na, a tùn bɛ fɔlikulu dɔ fana na n'o tùn bɛ Weele ko "les Ambassadeurs du Motel" n'o mɔgɔ dɔ tùn ye Salifu Keyta ye fana. K'a To o kulu in 'kɔnɔ u ye fɔli Kɛ yɔrɔ caman na i n'a fɔ: Fransi, Kɔnɔwari, Laginɛ konakri, ani Burukina Fàso. Amadu ɲɛ Bàlala kà Fyen minkὲ, a Taara denmisɛnnin-fyentɔw ka kàlanso la. A ni Mariyam kanu Dònna ɲɔgɔnna yen k'o sababu Kɛ dɔnkiliko ye. A kàlanso in tùn sinsinnen bɛ fɔliko kan kosɛbɛ. Kàlandenw Nàna fɔlikulu dɔ Dla yen 1976 sàn na ni k'o ɲɛmaa Kɛ Amadu ye. 1977 sàn, Mariyam Kɛr'o fɔlikulu in dɔnkilikun ye. Amadu ni Mariyam Labanna kà Furu ɲɔgɔn ma 1980 sàn na, wa u ka màafla-fɔli da Minɛna o sàn kelen in de la. Amadu ni Mariyam ka fɔli fɔlɔ Kɛra bɔbɔ julasokaw de fɛ yen. 1981 sàn, fɔlikulu dɔ fana Dlara ni fɔlikɛla yelikotɔw dàma ye k'o tɔgɔ Da ko "Miiriya". Amadu Tàra kà Kɛ o fɛɛrɛɲɛmaa ye kokùra walasa a k’i Janto a ka kàlanyɔrɔ fɔlikulu n'a ɲɔgɔlɔnkulu la. O sàn kelen na, a Sugandira k'a Kɛ fyentɔw ka jὲkulu ɲɛmaaba ye ko "AMPSA" (Mali tɔgɔlatɔn min bɛ yelikotɔw ka maaya sankɔrɔtali cɛsiri la - Association malienne pour la promotion sociale des aŋeugles). 1982 sàn, a Kɛra ŋana ye RFI ka ɲɔgɔndan dɔ la olu b'a Fɔ min ma ko "Priʃ Découŋertes RFI". O tɛmɛnen 'kɔ, a Tlara kà ACCT (agence de coopération culturelle et techniɲue) jɔnjɔn fana Tà.

Amadu ni Mariyam Taara u Sìgi kɔdiwarijamana kan 1986 sàn na k'a sababu Kɛ kurufebɔko ye. Bari o ko tùn ɲɛ Sɔrɔ ka di yen kà Tɛmɛ Mali kan. Yen, u Sìgira dugu min na o ye Abijan ye, o min ye yen faaba ye. U Tor'o de la, u ni kurufebɔla dɔ ye jɛɲɔgɔnyaw Kala. O kurufebɔla tùn ye Nizeriyaka ye ko Maykano. O kɛlen, u Dònna kurufebon 'kɔnɔ kà Bɛn ni 1988 sàn Desanburukalo ye. U ye kurufe fla Lafa o sèn fɛ  k'olu fana jagoli da Minɛ 1989 sàn marsikalo la. O kurufe ninnu ye kùnnawolo Sɔrɔ u 'bolo kosɛbɛ wa o Kɛra sababu ye fana k'u kà jamalafɔliw Caya. O 1989 sàn kelen in desanburukalo la, u ni fɔlikɛlaba wɛrɛw i n'a fɔ Stewi Wɔndɛr, Kool and The Gang Jὲra kà fàamakunbɛn-fɔliba dɔ Kɛ Abijan yen. Sàn min Dar'o kan, u Weelela kɔdiwarikaw ka jaso jὲmukantigi lakodɔnnenba dɔ ka taasibla-kɛnɛ kan ko Fulgans Kasi.
Nin bɛɛ 'kɔ, Amadu ni Mariyam Tlara kà Dòn kurufebon na tùn 1990 sàn feburuyekalo la kà kurufe fla wɛrɛ Lafa. Nka o kow bɛɛ Banni n'u jagoli da Minɛna 1991 sàn na. O sàn na, u Seginna kà Nà u fàso Mali la. Amadu ni Mariyam ka kurufebɔ Mali la o Dabɔra 1993 sàn de la, nka hali o fana Kɛra u ni Maykano ka jὲɲɔgɔnya ‘kɔnɔ. Amadu ni Mariyam ka fɔliko mankutu wàrali kà Se fo erɔp gun kan, o Kɛra 1994 sàn.

U bɔlen Fransi 1997 sàn, u ye kurufe dɔ Bɔ k'o tɔgɔ Da ko ʃu ni tle. U ka Mon amour, ma chérie Dara o kurufe kelen in de 'kɔnɔ, o min yɛrɛ Kɛra sababu ye k'u ka ko tɔ sankɔrɔ Tà. O kɔ fɛ, u ye kurufe wɛrɛ Bɔ ko" 'sèn tɛ jɔn ye". 1999 sàn, dɔ wɛrɛ Bɔr'u fɛ ko: "Cɛ ni muso" O sàn kelen in na, u Weelela alemaɲijamana kan ɲàga dɔ la, u bɛ min Weele fransikan na ko:"Festival international de Louisiane". 2001 sàn, u ye Fransi fɔlikɛnɛba dɔ fana Lasɔrɔ n'o ye "scène des Eurockéennes " ye. 2002 sàn na sa, u ye kurufe kura Bɔ tun k'o tɔgɔ Da ko"waati". Nka u ye fɔlikɛlaba wɛrɛw Sèndon o baaraw la i n'a fɔ: ʃɛk Tijaani Sɛk , Zan Filip Rikyɛl ani Sɛrzan Garsi. 2005 sàn marisikalo tle 5, u Kɛra jyɛn sanukurufe-tigi ye.

U Ka dɔnkili lakodɔnnen dɔw ye Les Dimanches à Bamako, o Bɔra 2004 sàn. O kurufe in baaraw da Minɛna fransijamana na 2003 sàn ni kà Sɔrɔ kà N’a tɔ Kùncɛ Mali la 2004 sàn ɔktɔburukalo la. O fana ye belebeleba wɛrɛ Fàra u yankan kan tun.
O tɛmɛnen 'kɔ, u Nàna dɔ wɛrɛ Bɔ K'o tɔgɔ Da ko Welcome to Mali. O kurufe Bɔra 2008 Nowanburukalo la. "Fɔlila" fana ye u ka kurufe dɔ ye min Bɔra 2012 sàn. Amadu ni Mariyam ye fɔlikɛla cɛsirilenbaw ye. O sababu y'a To u ka dɔnkiliko Lakodɔnna jyɛn fàn caman fɛ bì. Wa ‘fɔlikɛlaw dòn minnu b'u ka dɔnkiliw Лini u yɛrɛ 'kɔrɔ. W'a dɔnkiliw bɛ mɔgɔw Ladi ni k'u nikunw Laafya.
Amadu ni Mariyam ka dɔnkiliw bɛ Da bamanankan, fransɛkan, anglɛkan ani kan wɛrɛw la.

 


 

Dɔ Fàra i ka dɔnta kan

Blàdon : 2016-06-11     Yɛlɛmako laban : 2016-12-02


I fɛla Fɔ fasiri kan :

Captcha

Jagomajira

Daɲɛgafe sànta

Fàkan bataki

Sìgidɔn

Jyɛn jamanaw

 

Mali duguw

 

Daɲɛsɛbɛn

Maralenw

2024

2024-09

2024-08

2024-07

2024-06

2024-05

2024-04

2024-03

2024-02

2024-01

2023

2023-12

2023-11

2023-10

2023-09

2023-08

2023-07

2023-06

2023-05

2023-04

2023-03

2023-02

2023-01

2022

2021

2020

2019

2018

2017

2017-12

2017-10

2017-09

2017-08

2017-07

2017-06

2017-05

2017-04

2017-03

2017-02

2017-01

2016

2016-12

2016-11

2016-10

2016-08

2016-07

2016-06

2016-05

2016-04

2016-03

2016-02

2016-01

2015